Hoe werkt abortus? Alles wat je moet weten over het afbreken van een zwangerschap

Een zwangerschap afbreken heet een abortus. Voor veel vrouwen die onbedoeld zwanger of ongewenst zwanger zijn, is het geen makkelijke beslissing. Misschien ben je geschrokken van de positieve test of weet je even niet wat je moet doen. Het kan allerlei emoties losmaken. Gelukkig hoef je er niet alleen voor te staan. Bij Beschermde Wieg kun je anoniem terecht voor steun, informatie en een luisterend oor, zonder oordeel.

In deze blog leggen we rustig uit wat een abortus inhoudt, welke mogelijkheden er zijn en hoe het proces verloopt. Ook vertellen we waar je terechtkunt als je twijfelt of met iemand wilt praten.

Waar begin je als je over abortus nadenkt?

Een onverwachte of ongewenste zwangerschap kan veel vragen oproepen. Misschien zit je vol twijfel, misschien voel je angst, verdriet of onrust. Het kan ook zijn dat je ergens al een richting voelt, maar nog niet zeker bent. Wat je ook voelt: dat mag er allemaal zijn.

Bij Beschermde Wieg kun je je verhaal kwijt zonder je naam te hoeven noemen. We luisteren naar je, ondersteunen je en denken met je mee. We helpen je om helder te krijgen wat jij nodig hebt en welke opties voor jou passend zijn. Dit kunnen heel verschillende dingen zijn, zoals:

• je zwangerschap behouden
• zwangerschap stoppen door abortus
• pleegzorg
• afstaan ter adoptie

Wij leggen alle mogelijkheden uit in rust en zonder druk. De keuze blijft altijd bij jou.

Hoe kom je in contact met een arts?

Veel vrouwen twijfelen of ze eerst naar de huisarts moeten gaan. Dat kan, maar hoeft niet altijd. In Nederland kun je voor een abortus terecht via:

• je huisarts (bij een behandeling met medicatie)
• een abortuskliniek
• een ziekenhuis (in sommige gevallen)

Wanneer je contact opneemt, krijg je een gesprek met een arts of verpleegkundige. Tijdens dit gesprek bespreek je:

• hoelang je ongeveer zwanger bent
  hoe het nu met je gaat
• welke behandeling mogelijk is
• wat jij zelf prettig vindt

Je kunt iemand meenemen als je dat fijn vindt. Dat kan een partner, vriend(in), familielid of begeleider zijn. En als je niemand hebt om mee te gaan, ben je welkom bij ons voor steun, telefonisch of via chat.

Vroeger gold een verplichte bedenktijd. Dat is niet meer zo. Je mag zo snel verdergaan als goed voelt, maar je mag er ook alle tijd voor nemen.

Medisch onderzoek vooraf

Voordat een behandeling plaatsvindt, kijkt de arts hoe ver je zwangerschap is. Dat gebeurt meestal door:

• te vragen naar de eerste dag van je laatste menstruatie
• soms een echo te maken

De duur van de zwangerschap bepaalt welk type behandeling mogelijk is. De arts bespreekt dit stap voor stap met je zodat je weet wat je kunt verwachten.

Is abortus in jouw situatie mogelijk?

Abortus is in Nederland legaal tot de 24e week van de zwangerschap. In de praktijk stoppen klinieken meestal rond 22 weken om zekerheid te hebben dat ze binnen de wettelijke grens blijven.

Hieronder lees je hoe de behandeling eruit kan zien in verschillende fases van de zwangerschap.

Als je minder dan 9 weken zwanger bent

Tot 9 weken zwangerschap is een medicamenteuze abortus mogelijk, ook wel de abortuspil genoemd. Deze behandeling bestaat uit twee medicijnen:

1. De eerste tablet stopt de zwangerschap.
   De tweede serie tabletten zorgt ervoor dat de baarmoeder de zwangerschap verliest.

Veel vrouwen voeren het tweede deel thuis uit. Je krijgt duidelijke instructies en informatie over wat normaal is, zoals krampen, pijn of bloedverlies en wanneer je contact moet opnemen met een arts.

Een voordeel is dat je geen ingreep hoeft te ondergaan. Wel kan het lichamelijk en emotioneel intens zijn. Er is altijd begeleiding beschikbaar als je dat prettig vindt.

Als je tussen de 9 en 13 weken zwanger bent

Na 9 weken is een abortuspil meestal niet meer mogelijk. In dit stadium wordt vaak gekozen voor een behandeling in een kliniek of ziekenhuis waarbij de arts de zwangerschap verwijdert met medische instrumenten.

De behandeling:

• vindt plaats terwijl je in een gynaecologische stoel ligt
• duurt meestal maar een paar minuten
• kan met plaatselijke verdoving of met andere vormen van pijnstilling
• geeft vaak dezelfde dag de mogelijkheid om weer naar huis te gaan

De arts en verpleegkundigen begeleiden je hierbij op een rustige en respectvolle manier. Na afloop kun je krampen of bloedverlies ervaren. Dit hoort erbij en je krijgt uitleg over wat normaal is en wanneer je contact moet opnemen.

Als je langer dan 13 weken zwanger bent

Bij een langere zwangerschapsduur is de behandeling iets uitgebreider:

• De arts maakt de baarmoedermond eerst wat wijder met medicijnen.
• Daarna wordt de zwangerschap verwijderd via een medische ingreep.
• Je wordt goed begeleid en er is tijd voor uitleg, vragen en pauzes.

De duur van de behandeling verschilt per persoon. Ook hier geldt: meestal kun je dezelfde dag naar huis en krijg je duidelijke informatie voor daarna.

Wat gebeurt er bij een abortuspil?

Omdat veel vrouwen zoeken naar wat ze precies kunnen verwachten, hier een rustige uitleg:

De abortuspil bestaat uit twee fasen:

1. De eerste pil (mifepriston) blokkeert het zwangerschapshormoon, waardoor de zwangerschap zich niet verder ontwikkelt.
2. Enkele uren tot dagen later neem je het tweede medicijn (misoprostol). Dit zorgt ervoor dat de baarmoeder gaat samentrekken en het vruchtzakje loslaat.

Wat je kunt verwachten:

• buikkrampen
• misselijkheid
• diarree
• bloedverlies

Een arts of verpleegkundige vertelt je precies wat normaal is en wanneer je moet bellen.

Wat gebeurt er bij de zuigbehandeling?

Bij een zuigbehandeling:

• brengt de arts een dun buisje in via de baarmoedermond
• wordt het vruchtzakje voorzichtig verwijderd
• duurt het meestal maar enkele minuten
• kun je kiezen voor plaatselijke verdoving (de meeste vrouwen doen dit)

Na de behandeling krijg je uitleg over herstel, pijnstilling en anticonceptie als je dat wilt.

Hoe gaat het verder na een abortus?

Na een abortus begint er een periode waarin je lichaam en hoofd tijd nodig kunnen hebben om tot rust te komen. Iedereen ervaart dat anders. Soms knap je snel op, soms merk je dat het juist wat langer duurt. Hieronder lees je wat je lichamelijk en emotioneel kunt verwachten, en wanneer het goed is om hulp te zoeken.

Lichamelijk herstel:

• vier weken na de behandeling doe je een zwangerschapstest
• bloedverlies kan nog enkele dagen tot weken aanhouden
• bij koorts, aanhoudende buikpijn of hevig bloedverlies moet je contact opnemen met je arts

Emotioneel herstel:

Abortus kan verschillende gevoelens oproepen. Soms voel je opluchting, soms verdriet, soms schuld of leegte. Soms ook alles tegelijk, of juist weinig. Wat jij voelt, is oké.

Je kunt er met iemand over praten:

• met een vertrouwd persoon
• met je huisarts
• met psychosociale zorg
• of volledig anoniem met Beschermde Wieg

Hoeveel vrouwen kiezen voor abortus?

In Nederland worden jaarlijks ongeveer 30.000 abortussen uitgevoerd. Dit aantal abortussen is al jaren redelijk stabiel. De meeste vrouwen zijn tussen de 20 en 35 jaar oud, maar abortus komt ook voor onder tieners en oudere vrouwen. Vaak zijn de desbetreffende personen onbedoeld of ongewenst zwanger. Deze cijfers zijn niet bedoeld om iets te vergelijken, maar om te laten zien dat je niet alleen bent.

Wat kost een abortus?

Als je in Nederland woont of werkt, worden de kosten volledig vergoed door de overheid. De behandeling komt niet uit je eigen risico of zorgverzekering.
Vrouwen zonder verblijfsstatus kunnen ook geholpen worden, maar soms moeten zij wel zelf betalen.

Kun je nog zwanger worden na een abortus?

In de meeste gevallen kun je na een abortus gewoon weer zwanger worden. Een abortus zonder complicaties heeft geen negatieve invloed op je vruchtbaarheid. De eerste menstruatie komt vaak vier tot zes weken na de behandeling terug. De eisprong kan al eerder plaatsvinden, dus je kunt snel weer zwanger worden als je geen anticonceptie gebruikt.

Andere mogelijkheden dan abortus

Niet iedereen die onverwacht zwanger is, wil een abortus laten uitvoeren. Soms zijn er omstandigheden waardoor je niet voor je kindje kunt zorgen, maar wil je de zwangerschap wel voortzetten. Ook dan kun je bij ons terecht.

We helpen je nadenken over mogelijkheden zoals:

• hulp bij zelfstandig opvoeden
• tijdelijke opvang via pleegzorg
• afstand ter adoptie
• opvang via een Beschermde Wiegkamer

Sinds 2014 hebben we meer dan 9.500 vrouwen geholpen, elk met hun eigen verhaal en eigen traject. Welke keuze jij ook maakt, wij lopen met je mee.